کلمه جو
صفحه اصلی

حبیب الله شیبانی

دانشنامه عمومی

سرلشکر حبیب الله شیبانی (۱۳۲۸ برلین - ۱۲۶۳ کاشان) فرزند فرج الله خان ندیم الدوله بود. حبیب الله تحصیلات مقدماتی و ابتدایی را در کاشان انجام داد و در تهران وارد مدرسه آلیانس شد. در ۱۲۸۹ برای تحصیل به سوئیس رفته و در دانشکده حقوق ثبت نام نمود و یک سال در مدرسه مزبور تحصیل کرد ولی تغییر رشته داد و وارد مدرسه افسری سنسیر پاریس گردید و دوره مدرسه مزبور را به پایان رساند. در ۱۲۹۴ به ایران بازگشت و به استخدام ژاندارمری که توسط سوئدیها اداره می شد درآمد. اولین مأموریتش دستگیری و سرکوب نایب حسین کاشی بود. در جریان جنگ بین الملل اول جزو ژاندارمهای حامی دولت موقت ملی در مهاجرت بود. سپس مدتی در ارتش عثمانی خدمت کرد از آنجا به اتریش رفت و تا پایان جنگ جهانی اول در آنجا اقامت داشت. پس از آنکه دولت ایران برای افسران و مأمورین دولت موقت قرار منع تعقیب و مجازات صادر کرد، حبیب الله شیبانی و عده ای از افسران به ایران بازگشتند و با آخرین درجهٔ خود مجدداً در ژاندارمری استخدام شدند. در جریان کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ شیبانی فرمانده هنگ دوم ژاندارمری باغشاه بود. وی از دوستان نزدیک سید ضیاءالدین طباطبایی بود و دلش با کودتاچیان بود. لذا در جریان کودتا بدون هیچ مقاومتی تسلیم شد. پس از کودتا مدتی حاکم نظامی تهران بود. پس از تشکیل قشون متحدالشکل با درجهٔ سرهنگی به معاونت ارکان حرب کل قشون (ستاد ارتش) منصوب شد. در اوایل ۱۳۰۲ مجدداً به فرانسه رفته و دورهٔ دانشگاه جنگ را طی کرد. در ۱۳۰۵ به ایران بازگشت و به ریاست ستاد ارتش منصوب شد. در ۱۳۰۶ چون نمی خواست حکم اعدام دوستش محمود پولادین را امضا کند، استعفا کرد. مدتی در ۱۳۰۷ وزیر فوائد عامه کابینهٔ مخبرالسلطنهٔ هدایت بود. در جریان شورش عشایر فارس(بویر احمدیها) با ارتقا به درجهٔ سرلشکری مأمور خواباندن شورش شد. سرانجام پس از دو سال غائله خاتمه یافت. اما رضا شاه که از عملکرد شیبانی ناراضی بود وی را به تهران احضار کرد و به علت خبط نظامی در محاصرهٔ تنگ تامرادی تحویل دادگاه نظامی شد و سه سال محکومیت یافت. پس از ختم دورهٔ محکومیتش به اروپا رفت.
دکتر باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (ISBN 964-5570-58-1)، نشر گفتار با همکاری نشر علم
en:Mahmud Khan Puladeen

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سلطان حبیب الله شیبانی، نخبه ژاندارمری و ارتش، از نظامیان وفادار دوران سردار سپه بود که پس از خوش خدمتی های فراوان، در اواخر عمر مورد غضب رضاخان پهلوی واقع و محاکمه شد.
حبیب الله شیبانی در ۱۲۶۳ش در کاشان متولد شد، پدرش فرج الله خان ندیم الدوله، سرهنگ و مدتی حکمران چند شهر بود. حبیب الله تحصیلات مقدماتی و ابتدایی را در کاشان انجام داد و در تهران وارد مدرسه "آلیانس" شد و قریب شش سال در مدرسه مزبور تحصیل نمود. در ۱۲۸۹ش برای تحصیل به سوئیس رفته و در دانشکده حقوق ثبت نام نمود و یک سال در مدرسه مزبور تحصیل کرد، ولی تغییر رشته داد و وارد مدرسه افسری "سن سیر" پاریس (قسمت پیاده نظام) گردید و دوره مدرسه مزبور را به پایان برد. وی در ۱۲۹۴ به ایران بازگشت و به استخدام در ژاندارمری که توسط سوئدی ها اداره می شد، درآمد. ظرف یک سال خدمت در ژاندارمری دو درجه گرفت و به اولین ماموریت جنگی رفت، این ماموریت دستگیری و سرکوبی "نایب حسین کاشی" بود. سلطان حبیب الله خان در مدت کوتاهی راهزن معروف کاشان را متواری ساخت، ولی در همان زد و خورد چند گلوله به وی اصابت کرد.
شیبانی در مقابل روس و انگلیس
در جنگ بین المللی اول که ایران توسط قوای روس و انگلیس و عثمانی اشغال شد، عده ای از رجال و نمایندگان مجلس به حمایت آلمانی ها به غرب مهاجرت کرده و دولت موقتی در آن جا به ریاست نظام السلطنه مافی با همکاری سیدحسن مدرس و سلیمان اسکندری تشکیل دادند. بیشتر افسران ژاندارمری که تمایلات آلمانی خواهی داشتند، جذب دولت موقت شدند. از جمله هنگ ژاندارمری اصفهان بود که چند افسر زبده از جمله نظام کوپال، سلطان تاجبخش، سلطان محمود پولادین و سلطان حبیب الله شیبانی در آن خدمت می کردند. شیبانی در اراک و اصفهان قنسول های روس و انگلیس و روسای بانک شاهی را دستگیر نموده و خود زمام امور را به دست گرفت.شیبانی در مقابل پیشرفت قوای روس به عملیات تاخیری مبادرت ورزید و به عقب نشینی مهاجرین کمک کرد. او یک افسر آلمانی تحت فرماندهی اش را به علت قصور در انجام وظیفه در دادگاه صحرایی محاکمه و به تنزل درجه محکوم کرد که آلمانی ها در مقابل تقاضا کردند که وی از قوای مهاجرین خارج شود. اصلان پاشا (فرمانده قوای عثمانی) با دیدن تدبیر و لیاقت شیبانی، او را به کار در ستاد فرماندهی عملیات عثمانی دعوت کرد. او مدتی فرمانده یک هنگ بود، بعد از مدتی از اسلامبول عازم اتریش شد و تا پایان جنگ جهانی اول در آنجا اقامت داشت. پس از آن که دولت ایران برای افسران و مامورین دولتی در غرب ایران که دولت موقت تشکیل داده بودند، قرار منع تعقیب و مجازات صادر کرد و به آنها اجازه داده شد به ایران بازگردند، حبیب الله خان شیبانی و عده ای از افسران به ایران بازگشتند و با آخرین درجه خود مجددا در ژاندارمری استخدام شدند.
ماموریت های شیبانی
اولین شغلی که به سرگرد شیبانی ارجاع گردید فرماندهی گردان ژاندارم سمنان بود. در این سمت مامور سرکوبی امیرموید سوادکوهی (که در مازندران علیه حکومت مرکزی شورش کرده بود) شد، که او را در حدود ساری شکست داد و درجه نایب سرهنگی گرفت.پس از این ماموریت وی در جبهه مازندران برای سرکوبی میرزا کوچک خان با روس ها همکاری کرد، اما در نتیجه اختلاف با فرمانده قزاق خانه، شغل خود را رها ساخته و به تهران بازگشت. پس از عزل افسران روسی و واگذاری قزاق خانه به یک افسر ایرانی (سردار همایون)، حبیب الله خان فرمانده فوج یوسف آباد تهران شد.
حبیب الله خان همراه با کودتاچیان
...


کلمات دیگر: