کتاب توحید مفضل، که نوشتار گفته های جعفر صادق ششمین امام شیعیان است و در آن به مباحث خداشناسی پرداخته شده است.
مفضل بن عمر از خواص شاگردان جعفر صادق و موسی کاظم بوده است. طبق آنچه در کتاب الارشاد فی معرفة حجج الله علی العبادشیخ مفید آمده، علی بن موسی الرضا در ضمن حدیثی بر او رحمت فرستاده و تبعیت او از ائمه را ستوده است. در عصر جعفر صادق و موسی کاظم در میان مردم کوفه وکیل آنان بوده، نیز از جانب جعفر صادق وظیفه داشت با اموالی که از طرف او در اختیارش گذاشته شده بود یا اجازه اخذ آن ها را از مردم داشت، میان مردم را اصلاح کند و اختلافها را بردارد. روایات بسیاری در فضیلت و برتری او از خود امامان رسیده است.
علی بن طاووس از قول محرز بن سعید نحوی نقل می کند که مفضل ابن عمر الجعفی نامه ای به جعفر صادق نوشت مبنی بر اینکه کسانی هستند که نفی ربوبیت می کنندجواب چیست؟ مفضّل چهار جلسه نزد جعفر صادق شتافت و سخنان او را که به وی املاء می فرمود، مکتوب کرد. آن حضرت این رسالهرا در جواب آن ها پرداخت که در بین اهل دین این رساله بسیار مشهور است و شهرت مفضل بیشتر به دلیل نقل این کتاب است.
مفضّل بن عمر روزی در نزدیک مزار شریف پیامبر اکرم نشسته بود که دید ابن ابی العوجاء (دهری مسلکِ معروف، وفات: ۱۵۵ هجری) با یکی از دوستانش به آنجا آمده و در ضمن صحبت هایش که برای اطرافیان مسموع بود، وجود خدا و نبوت پیامبر اسلام را منکر شد. مفضّل به شدت به سخنان او اعتراض کرد و او در جواب گفت که اگر از اهلِ کلام هستی حجت خود را بیاور و چنانچه از شاگردان جعفر بن محمد هستی باید بدانی که او زیاده از این، سخنان ما را شنیده و با متانت جواب گفته است؛ لذا به نحو شایسته با ما سخن کن. مفضل اندوهناک به نزد جعفر صادق می رود و ماجرا را برایش می گوید. جعفر صادق به او وعده می دهد که به طور خصوصی برایش از حکمت های آفرینش بیان فرمایدمفضل به خانه می رود و خوشحال از این وعده، خواب به چشمش نمی آید. روز بعد جعفر صادق او را به اندرون می برد و شروع به درس کرده از توحید شروع می کند. بعد از ذکر چند جمله، مفضل اجازه می خواهد تا آنچه را امام می فرماید بنویسد. این درس ها در چهار جلسه به پایان می رسد و در ضمن آن برخی مسائل علوم طبیعیه توسط جعفر صادق بیان می شود.
مفضل بن عمر از خواص شاگردان جعفر صادق و موسی کاظم بوده است. طبق آنچه در کتاب الارشاد فی معرفة حجج الله علی العبادشیخ مفید آمده، علی بن موسی الرضا در ضمن حدیثی بر او رحمت فرستاده و تبعیت او از ائمه را ستوده است. در عصر جعفر صادق و موسی کاظم در میان مردم کوفه وکیل آنان بوده، نیز از جانب جعفر صادق وظیفه داشت با اموالی که از طرف او در اختیارش گذاشته شده بود یا اجازه اخذ آن ها را از مردم داشت، میان مردم را اصلاح کند و اختلافها را بردارد. روایات بسیاری در فضیلت و برتری او از خود امامان رسیده است.
علی بن طاووس از قول محرز بن سعید نحوی نقل می کند که مفضل ابن عمر الجعفی نامه ای به جعفر صادق نوشت مبنی بر اینکه کسانی هستند که نفی ربوبیت می کنندجواب چیست؟ مفضّل چهار جلسه نزد جعفر صادق شتافت و سخنان او را که به وی املاء می فرمود، مکتوب کرد. آن حضرت این رسالهرا در جواب آن ها پرداخت که در بین اهل دین این رساله بسیار مشهور است و شهرت مفضل بیشتر به دلیل نقل این کتاب است.
مفضّل بن عمر روزی در نزدیک مزار شریف پیامبر اکرم نشسته بود که دید ابن ابی العوجاء (دهری مسلکِ معروف، وفات: ۱۵۵ هجری) با یکی از دوستانش به آنجا آمده و در ضمن صحبت هایش که برای اطرافیان مسموع بود، وجود خدا و نبوت پیامبر اسلام را منکر شد. مفضّل به شدت به سخنان او اعتراض کرد و او در جواب گفت که اگر از اهلِ کلام هستی حجت خود را بیاور و چنانچه از شاگردان جعفر بن محمد هستی باید بدانی که او زیاده از این، سخنان ما را شنیده و با متانت جواب گفته است؛ لذا به نحو شایسته با ما سخن کن. مفضل اندوهناک به نزد جعفر صادق می رود و ماجرا را برایش می گوید. جعفر صادق به او وعده می دهد که به طور خصوصی برایش از حکمت های آفرینش بیان فرمایدمفضل به خانه می رود و خوشحال از این وعده، خواب به چشمش نمی آید. روز بعد جعفر صادق او را به اندرون می برد و شروع به درس کرده از توحید شروع می کند. بعد از ذکر چند جمله، مفضل اجازه می خواهد تا آنچه را امام می فرماید بنویسد. این درس ها در چهار جلسه به پایان می رسد و در ضمن آن برخی مسائل علوم طبیعیه توسط جعفر صادق بیان می شود.
wiki: توحید مفضل